Theo CN. Nguyễn Hữu Thắng, khiếu nại, tố cáo là một trong những quyền cơ bản của công dân, được quy định cụ thể trong Hiến pháp và pháp luật. Tuy nhiên, trong quá trình thực thi pháp luật, tình hình khiếu nại, tố cáo trên phạm vi cả nước vẫn diễn biến phức tạp, có những đoàn khiếu nại, tố cáo đông người, kéo dài. Nguyên nhân chủ yếu của tình hình này là do một số chính sách, pháp luật còn bất cập, chưa phù hợp với thực tế; công tác tuyên truyền, phổ biến để nâng cao nhận thức và trách nhiệm thực hiện pháp luật cho cán bộ, đảng viên, công chức và và công dân còn hạn chế; công tác lãnh đạo và tổ chức thực hiện của nhiều cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền chưa sâu sát, thiếu quyết liệt; người đứng đầu một số cơ quan, tổ chức chưa quan tâm đúng mức đến công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo; việc xử lý, khắc phục sai phạm chưa nghiêm; quan hệ phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức chưa chặt chẽ, đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp công dân và tham mưu giải quyết khiếu nại, tố cáo chưa được quan tâm, củng cố đúng mức. Vì những lý do trên, việc nghiên cứu đề tài “Giải quyết khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài” là cần thiết.

Đề tài có mục tiêu xây dựng cơ sở khoa học nhằm đề xuất, kiến nghị hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện giải quyết khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài. Trên cơ sở mục tiêu đề ra, Đề tài dự kiến nghiên cứu một số nội dung chính như sau: i) Những vấn đề chung về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài; ii) Thực trạng pháp luật và thực tiễn công tác giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài; iii) Giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài.

Trong phần nhận xét của các thành viên Hội đồng, TS. Trần Văn Long - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Thanh tra Chính phủ - Ủy viên phản biện cho rằng, việc nghiên cứu đề tài cần bổ sung thành viên nghiên cứu từ Ban Tiếp công dân Trung ương, Vụ Pháp chế - Thanh tra Chính phủ để tăng tính thuyết phục về lý luận và thực tiễn. Đề tài cần làm rõ vấn đề giải quyết khiếu nại, tố cáo đã làm tốt hay chưa tốt, nguyên nhân vì sao, để làm nổi bật tính cấp thiết của Đề tài. Về nội dung nghiên cứu, Đề tài cần bổ sung quan niệm, yêu cầu, sự cần thiết giải quyết vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài; cần phân tích, đánh giá thực trạng quy định pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài, trong khi quy định pháp luật không có quy định riêng về vấn đề này mà vẫn áp dụng quy định chung, do vậy, cần phân tích văn bản dưới luật để làm rõ vấn đề này; làm rõ phương thức giải quyết vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài. Phần giải pháp, Đề tài cần làm rõ giải pháp về phương thức, cơ chế giải quyết vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài; giải pháp nâng cao hiệu quả tập trung vào cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan và giải pháp nâng cao nhận thức, đào tạo bồi dưỡng về vấn đề này.

Theo ThS. Lê Văn Đức - Phó Trưởng phòng Quản lý Khoa học và Thông tin - Thư viện, Viện CL&KHTT - Ủy viên thư ký, đối với phạm vi nghiên cứu về mặt thời gian, Đề tài cần lấy mốc năm 2021 theo Kế hoạch 1910/KH-TTCP về việc rà soát các vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài tại các cơ quan trung ương, và tập trung vào việc thực hiện Kế hoạch của Thanh tra Chính phủ và một số địa phương. Nội dung 1, Đề tài cần làm rõ quan niệm, đặc điểm giải quyết, chủ thể có thẩm quyền giải quyết và chủ thể có trách nhiệm phối hợp giải quyết; làm rõ phương thức giải quyết vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài; đề cập đến vấn đề chế tài xử lý trong giải quyết vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài.

Tổng hợp ý kiến của các thành viên Hội đồng, đồng thời, phát biểu kết luận Hội nghị, TS. Nguyễn Huy Hoàng - Chủ tịch Hội đồng đề nghị Chủ nhiệm đề tài hoàn thiện Thuyết minh đề tài theo hướng sau: Đề tài cần làm rõ mục tiêu nghiên cứu đề tài; cần bổ sung các thành viên tham gia nghiên cứu là chuyên gia có kinh nghiệm trong lĩnh vực giải quyết khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài. Tính cấp thiết cần thể hiện được khái niệm giải quyết khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài, làm rõ thời gian vừa qua đã làm được gì, những gì chưa làm được và những vấn đề đặt ra cần phải làm rõ. Nội dung 1 cần làm rõ khái niệm, đặc điểm, thẩm quyền, trách nhiệm, phương thức, yếu tố đảm bảo cho việc giải quyết khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài. Nội dung 2, nội dung 3 cần bám sát vào nội dung 1 để triển khai nghiên cứu.

Kết thúc Hội nghị, Hội đồng thống nhất phê duyệt Thuyết minh đề tài để triển khai nghiên cứu trong thời gian tới./.

Tin: Thanh Minh

Ảnh: Hữu Thắng